Propriocepcja, czyli zmysł czucia głębokiego pozwala dziecku rozpoznać schemat własnego ciała tj. mieć pełną świadomość, gdzie się ono zaczyna, a gdzie kończy, tak aby z czasem zacząć sprawnie nim sterować. Umiejętność ta musi być zautomatyzowana, inaczej nie będzie efektywna również w sytuacji braku kontroli wzorkowej, kiedy nie możemy wspomagać się informacjami płynącymi ze zmysłu wzroku. Trudności w tym zakresie mogą być przyczyną opóźnienia w rozwoju mowy. Dziecko, które nie otrzymuje wystarczających informacji z receptorów czucia głębokiego zlokalizowanych w mięśniach języka, nie umie ułożyć go tak, aby wydobyć odpowiednią głoskę.
Ważną umiejętnością, którą warunkuje prawidłowy odbiór bodźców proprioceptywnych, jest odpowiednie dostosowanie siły do czynności, którą wykonujemy, tak aby była ona efektywna. Jeśli chcemy coś przenieść, musimy najpierw ten przedmiot wziąć w ręce, na tyle mocno, żeby oderwać go od podłoża, ale jednocześnie na ta tyle delikatnie, żeby go nie przy tym zgnieść. Później musimy utrzymać odpowiednie napięcie mięśniowe przy przenoszeniu przedmiotu i jego odkładaniu na miejsce. Sprawnie działający układ proprioceptywny pozwala nam prawidłowo dostosować siłę i wykonać tę czynność sprawnie. Dla małego dziecka wykonanie takiego zadania nie zawsze jest łatwe, szczególnie jeśli proces przetwarzania bodźców proprioceptywnych jest u niego zaburzony lub jeszcze nie w pełni rozwinięty.
Istotnym aspektem rozwoju dziecka w oparciu o zmysł czucia głębokiego jest ogólna sprawność ruchowa. Umiejętność odczytywania własnego schematu ciała jest bowiem nie jedynym, ale na pewno niezbędnym warunkiem rozwoju prawidłowej koordynacji. Często spotykanym objawem poważniejszych zaburzeń przetwarzania bodźców proprioceptywnych jest unikanie przez dziecko aktywności fizycznej, wyraźna niechęć do zabaw ruchowych i sportu.
Nie mniej ważną kwestią w kontekście zmysłu propriocepcji jest sprawność dziecka w zakresie ruchów precyzyjnych. Dzieci słabiej odbierające wrażenia czucia głębokiego płynące z palców rąk będą miały trudności czynnościami manipulacyjnymi, wymagającymi odpowiedniej precyzji np. z zapinaniem suwaka, guzików. Często będą trzymały nieprawidłowo ołówek lub kredkę, gdyż nie wykształciła się u nich właściwa opozycja kciuka i palca wskazującego, czyli tzw. chwyt pęsetkowy.
