Na czym polega?
ADHD – zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi to zaburzenie nuerorozwojowe, które dotyka zarówno dzieci jak i dorosłych.
Do specyficznych cech ADHD zaliczamy min:
- nieuwagę – istotne trudności w utrzymaniu uwagi, jej rozpraszalność oraz problemy z organizacją;
- impulsywność – to tendencja do działania bez przewidywania konsekwencji.
- nadpobudliwość – czyli nadmierną aktywność ruchową, niepołączoną z aktualnie wykonywaną czynnością;
- krótką koncentrację
- niepokój
Rozpoznanie tych cech jest pierwszym krokiem do ustalenia, czy zaburzenie występuje u dziecka, a także jego nasilenia.
Specjaliści wyróżniają trzy podtypy ADHD:
- z przewagą zaburzeń uwagi;
- z przewagą nadruchliwości i impulsywności;
- mieszany.
ADHD na różnych etapach życia
ADHD zmienia się na różnych etapach życia, jednak pozostaje z nami na zawsze.
ADHD w okresie przedszkolnym – dzieci z ADHD są stale w ruchu („wszędzie ich pełno”). Wspinają się, stwarzają niebezpieczne sytuacje i nie respektują poleceń. Kontakt z rówieśnikami nawiązują poprzez przepychanie się czy bicie. Cechuje je też krzykliwość, hałaśliwość i konfliktowość (np. zabierają zabawki);
ADHD w okresie szkolnym: uczniowie dotknięci tym zaburzeniem mają trudności w pozostaniu w ławce podczas lekcji, często wstają chodzą po klasie czy rozmawiają z rówieśnikami. Uwagę skupiają na krótko, przerywają czynności, nie zapisują tematu lekcji i pracy domowej. Nierozważnie łamią zasady. W tym czasie u dziecka mogą się też pojawić problemy w funkcjonowaniu społecznym. Ich przejawem są np. gorsze relacje z grupą rówieśniczą czy popadanie w konflikty;
ADHD w okresie dorastania: osoby z nadpobudliwością psychoruchową mają trudności w czytaniu długich tekstów, zgadują polecenia w testach i robią błędy z nieuwagi. Towarzyszy im uczucie niepokoju. Lekkomyślnie angażują się w ryzykowne czynności. Mają problemy z motywacją do wykonywania długofalowych działań. W tym czasie mogą też wystąpić powikłania ADHD – uzależnienia, depresja, izolacja od rówieśników czy zachowania antyspołeczne.
Dziecko z ADHD
- łatwo się rozprasza pod wpływem bodźców zewnętrznych; często wydaje się nie słuchać, myśleć o czymś innym; ma problem z wyborem najistotniejszego w danej chwili bodźca (np. głosu nauczyciela podczas lekcji);
- ma trudności z utrzymaniem uwagi; przerywa rozpoczęte czynności i podejmuje następne; nie dba o szczegóły; popełnia proste błędy w zadaniach szkolnych;
- gubi przedmioty; jest zapominalskie; ma problemy z planowaniem, pamiętaniem o wykonaniu codziennych zadań lub czynności
- unika zajęć wymagających koncentrowania i utrzymywania uwagi (np. odrabiania lekcji);
- jest nadmiernie aktywne ruchowo; ma trudności z siedzeniem bez ruchu, wstaje z miejsca, zmienia pozycję; dużo biega; podczas pracy bawi się leżącymi na stoliku przedmiotami; niecelowo uszkadza przybory szkolne;
- mówi szybko i nadmiernie; jest głośne i hałaśliwe; przerywa wypowiedzi innych osób;
- jest niecierpliwe; nie potrafi poczekać na swoją kolej w rozmowie, grach lub zajęciach;
- ma skłonność do działania bez namysłu i bez brania pod uwagę konsekwencji
Czy ADHD można wyleczyć?
ADHD nie jest czymś, co możemy definitywnie „wyleczyć”. Na bazie diagnozy można łagodzić objawy i opracowywać strategie, które będą ułatwiały codzienne funkcjonowanie i polepszały jakość życia. Dlatego tak ważne jest wczesne postawienie diagnozy, aby uniknąć późniejszych powikłań.
Jak przebiega proces diagnostyczny?
Pierwsze spotkanie – konsultacja wstępna – odbywa się bez dziecka tylko z rodzicami/opiekunami dziecka. Terapeutka przygotowując się do spotkania prosi rodziców o przygotowanie swoich spostrzeżeń, opisanie trudności dziecka, zebranie informacji ze szkoły czy innych placówek, do których uczęszcza dziecko.
Na kolejnym spotkaniu, z udziałem dziecka wykonywane są testy, a całość diagnozy kończy się podsumowaniem wyników, opisem i omówieniem ich z rodzicami.
Dla kogo jest przeznaczona?
Diagnoza ADHD przeznaczona jest dla dzieci od 6 roku życia, młodzieży i dorosłych.
